Een perfect gehoor dankzij robot-implantaten
Cochleaire implantaten: voor wie en waarom?
Elektrische cochleaire implantaten zijn allesbehalve nieuw. Ze bestaan al sinds midden jaren 80 en zorgen ervoor dat (quasi) dove personen in staat zijn om geluidsgolven op te vangen. Ze bestaan uit een intern deel dat chirurgisch wordt ingebracht in het oor en een extern deel dat achter het oor (op de schedel) wordt bevestigd. Dankzij een microfoon, een spraakprocessor, een zendertje en ontvanger en een reeks elektroden worden de geluidsgolven omgezet in verstaanbare geluiden en woorden. Cochleaire implantaten herstellen op zich dus niet het gehoor, maar “vertalen” de geluiden zodat doven opnieuw in staat zijn om te communiceren met anderen.
Vandaag kunnen zijn enkel hoogopgeleide en ervaren chirurgen in staat om cochleaire implantaten te plaatsen bij dove patiënten. Het gaat dan ook om een uiterst risicovolle procedure waarbij de schedel doorboord moet worden tot in het middenoor en vervolgens tot in het binnenoor (de cochlea), waar de chirurg de elektroden plaatst. In de cochlea, of het slakkenhuis, worden geluidsgolven omgezet in zenuwen naar de hersenen. Maar zelfs bij de meest ervaren chirurgen bestaat het risico dat stofdeeltjes het binnenoor bereiken en het gehoor nog verder aantasten of infecties of evenwichtsstoornissen veroorzaken.
Voor dove patiënten zijn cochleaire implantaten vaak niet minder dan een absoluut keerpunt. Niet zelden kampen ze met een enorm stigma van personen met wie amper communicatie mogelijk is (zeker omdat ze vaak ook doofstom zijn). Cochleaire oorimplantaten maken hen opnieuw betrokken bij het leven. Toch vormt het binnen de dovengemeenschap een uiterst controversiële technologie, wat niet belet dat het om een persoonlijke keuze gaat, die in principe geen financiële hindernissen zou mogen kennen.
Oorimplantaten door robots
In 2017 ontwikkelde een onderzoeksteam van de Universiteit van Bern (Zwitserland) een uiterst precieze chirurgische robot die in staat was om zonder visuele, menselijke controle een cochleair implantaat in te brengen. Extreem gevoelige sensoren laten de automatische “boor” toe om precies op de juiste manier een weg te banen naar de cochlea.
Een baanbrekende ontdekking die de risico’s van de ingreep gevoelig terugdringt. Dergelijke operaties vergen een zodanig grote precisie dat mensen ze gewoonweg niet zonder risico kunnen uitvoeren. Precies daarom vormt het zo’n belangrijke doorbraak op het vlak van gehoorproblemen.
Toekomstmogelijkheden van oorimplantaten
Als we vandaag operaties kunnen laten uitvoeren door robots en zo het risico van cochleaire implantaten gevoelig kunnen terugdringen, is dat enkel en alleen het gevolg van technologische ontwikkelingen binnen de medische wereld. Schaalvoordelen en verdere technologische ontwikkelingen zouden ook de kostprijs nog verder moeten kunnen doen afnemen. Aangezien dergelijke ingrepen al snel enkele honderdduizenden euro’s kosten en bijlange niet alle ziekteverzekeringen ze terugbetalen, dreigen ze dus het voorrecht te blijven van een selectief kransje.
Waar dokters tot voor kort met behulp van speciale hardware en tijdens tijdrovende sessies de geluidsinstellingen van implantaten moesten afstellen, kan de patiënt dit vandaag perfect zelf doen. In functie van de omgeving kan de patiënt zelf de input van de implantaten bijstellen via een smartphone-applicatie.
Oorimplaten: nog niet perfect
Cochleaire implantaten zijn nog deels afhankelijk van de leeftijd van de patiënt, de oorzaak van de gehoorproblemen en uiteraard ook van het slagen van de chirurgische ingreep. De risico’s die standaard bij een operatie horen, worden bij uiterst nauwkeurige ingrepen alleen maar groter.
Maar het al dan niet overwegen van een cochleair implantaat hangt daarnaast ook af van een andere factor, namelijk van het leerproces om de geluiden te interpreteren. Iets waar ons menselijk brein tijd en oefening voor nodig heeft, al kunnen specialisten dit proces helpen versnellen. Voor oorimplantaten geldt: hoe jonger, hoe beter (op zich kunnen ze al vanaf het eerste levensjaar geplaatst worden). Alhoewel dit niet betekent dat oudere personen geen implantaten meer kunnen krijgen, spaart het bij vroegtijdige ingrepen natuurlijk heel wat leerprocessen uit.
Operaties door robots zal het succes van cochleaire implantaten alleen maar doen groeien. Samen met de dalende risico’s zal bovendien ook de dovengemeenschap langzaam overstag gaan.
Copywriter inadanova.com